RYCZYWÓŁ. W niedzielę, na cmentarzu żydowskim w Ryczywole odbyła się uroczystość otwarcia lapidarium.
Po kilku latach wytężonej pracy udało się uporządkować dawny żydowski kirkut oraz stworzyć tam ścieżkę edukacyjną pt. „Śladami ryczywolskich Żydów”.
Uroczyste otwarcie przy odbudowanym lapidarium rozpoczęło się przemówieniem wójta Henryka Szramy, który powitał wszystkich zgromadzonych gości oraz mieszkańców.
W uroczystości wzięli udział przedstawiciele Żydowskiej Gminy Wyznaniowej z Poznania z jej przewodniczącą Alicją Kobus oraz rabinem Pawłem Mazurem na czele. Był też proboszcz parafii pw. św. Mikołaja w Ryczywole ks. Grzegorz Mazurkiewicz, lokalny poeta amator i regionalista Henryk Wojtysiak, a także pracownicy Państwowego Archiwum w Poznaniu, pracownicy Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w Warszawie, przedstawiciel Urzędu Miejskiego w Obornikach oraz powiatu obornickiego, a także przewodniczący Rady Gminy Ryczywół Łukasz Krzyśko, sekretarz Janina Feldmann, skarbnik Agnieszka Kostyk, dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury w Ryczywole Anna Nowicka, dyrektorzy lokalnych szkół: Krystyna Skrzypek i Ziemowit Chudziński, kierownik Biblioteki Publicznej w Ryczywole Stefania Zielińska, sołtys Ryczywołu Anna Jęśko i wiele innych osób wraz z inicjatorami odbudowy lapidarium, jak i lokalni przedsiębiorcy.
Podczas uroczystości Henryk Wojtysiak wyrecytował swe wiersze pt. „Kirkut” oraz „Ryczywolski kirkut”, które powstały na okoliczność otwarcia lapidarium.
Następnie rabin Mazur oraz ks. Mazurkiewicz pomodlili się za dusze zmarłych spoczywających na cmentarzu. Po wspólnej modlitwie, wójt wraz z Alicją Kobus i inicjatorami odnowy kirkutu dokonali symbolicznego odsłonięcia pamiątkowej tablicy, na której w języku polskim oraz hebrajskim upamiętniono spoczywających Żydów z Ryczywołu i okolic.
W następnej kolejności zgromadzeni goście oraz mieszkańcy zostali zaproszeni do zwiedzania lapidarium i modlitwy indywidualnej oraz kontynuacji uczestnictwa w wydarzeniu w pobliskiej hali widowiskowo-sportowej.
Wchodząc tam mieli okazję zapoznać się z odnalezionymi w 2014 r. fragmentami ryczywolskiej tory, która została poddana renowacji w Pracowni Konserwatorskiej Archiwum Państwowego w Poznaniu. Następnie Jacek Dereżyński oraz Robert Zimny przedstawili prezentację, podczas której opowiedzieli całą historię, począwszy od momentu odnalezienia macew, poprzez procedury uzgadniane m.in. z Komisją Rabiniczną ds. Cmentarzy, aż do momentu zakończenia prac nad odbudową.
Prezentacja przeplatana była występem wokalnym Alexandry Idkowskiej. Po zakończeniu prezentacji, Alicja Kobus wręczyła pamiątkowe podziękowania dla wójta gminy i inicjatorów odnowy kirkutu oraz pozostałych osób pracujących przy odbudowie cmentarza. Głos zabrał też Adam Maliński, dziękując za podjęcie inicjatywy uporządkowania kirkutu.
W imieniu starosty obornickiego, Zofii Koteckiej, list odczytała radna rady powiatu obornickiego Anna Nowicka, natomiast w imieniu burmistrza Obornik list gratulacyjny odczytał Krzysztof Sroka. Na zakończenie uroczystości Henryk Szrama podziękował za przybycie zgromadzonym gościom oraz zaprosił ich na poczęstunek.
Warto wspomnieć, iż na miejscu dostępne były ulotki, które prezentują historię ryczywolskich Żydów od momentu przybycia na tutejsze tereny, aż do dnia dzisiejszego, które dostępne są wciąż w urzędzie gminy w Ryczywole.
Ponadto, zwiedzając cmentarz, warto zapoznać się z tablicami edukacyjnymi znajdującymi się na odbudowanym murze cmentarza, gdzie na jednej z tablic znajduje się kod QR przekierowujący do filmu pt. „Śladami Ryczywolskich Żydów”. Film powstał w tym roku z inicjatywy Obornickiego Ośrodka Kultury w Obornikach.
